TLG 4287 001 :: ETYMOLOGIA ALPHABETI :: Etymologia alphabeti ETYMOLOGIA ALPHABETI Lexicogr. Etymologia alphabeti Citation: Page — (line) | ||
595(11t) | ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΛΦΑΒΗΤΟΥ | |
12t | Α. | |
---|---|---|
13t | Ἄλφα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
14 | Παρὰ τὸ ἄλφω τὸ εὑρίσκω· ἢ παρὰ τὸ Ἄλεφ ὃ | |
15 | δηλοῖ τὸ μάθε· ἢ παρὰ τὸ ἀλοφῶ τὸ μανθάνω· ἢ παρὰ τὸ ἄλ φᾶ Γεργεσινῶν, ὃ σημαίνει, ἆρον φᾶ· κατ’ ἀρχᾶς προτρεπόμενον τὸν παῖδα ἆραι καὶ τραφῆναι γνῶσιν τὴν τῶν γραμμάτων. καὶ διάτι προ‐ τάσσει τὸ ἄλφα τῶν ἄλλων πάντων γραμμάτων; διότι | |
20 | ἡ γνῶσις τῶν γραμμάτων βρῶσις καὶ τροφὴ λέγεται· τὸ δὲ ἄλφα κατὰ Γεργεσαίους ἆρον καὶ τραφῆναι λέγεται. | |
διὸ καὶ προτέτακται τῶν ἄλλων πάντων γραμμάτων· ση‐ | 595 | |
596(11) | μαίνει γὰρ τὸ Αλ τὸ ἆρον, γεύσου δὲ τὸ φάγε· καὶ πάλιν· διάτι προτάσσει τὸ Ἄλφα τῶν ἑτέρων εἴκοσι τριῶν γραμμάτων; διότι ἀφ’ ἑαυτοῦ ἄρχεται, καὶ εἰς αὐτὸ κατα‐ λήγει· εἰ γὰρ ὁλογράφος· αὐτὸ τιθῇς, αὐτὸ μὲν ἄρ‐ | |
15 | χειν εὑρήσεις ὁμοίως καὶ λήγειν· (sic) ἐνκαρδίως δὲ κέκτη‐ ται τὸ φ. | |
17t | Β. | |
18t | Βῆτα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
19 | Παρὰ τὸ βῶ τὸ βαίνω, ἐν τοῖς μαθήμασιν. καὶ | |
20 | ἄλλως. Βάττα τὸ ἴχνος, καὶ τροπῇ τοῦ ᾶ εἰς ἡ βῆτα· | |
διὰ ταύτην γὰρ τὰ ἴχνη ἡμῶν προβαίνουσιν ἐν τοῖς γράμ‐ | 596 | |
597 | μασιν· καὶ ἄλλως· Βάσσα κατὰ Δωρυείους τὸ βυσσίον, ὃ λέγεται βυκιόν (sic), καὶ τροπῇ τοῦ ς εἰς τ, βάτα· καὶ αὖ‐ θις ἡμεῖς τατῶν (sic) Δωρυέων ἄλφα εἰς κάππα τρέπο‐ μεν, καὶ γίνεται βῆτα· βρύσιν (sic) ἔτες τὸ ἄλφα· τὸ | |
5 | βῆτα δὲ, καθὰ βυκκίον· καὶ τοῦτο, πρὸς τὴν βρύσιν εἰσερ‐ χόμενον, ἀντλεῖ ἡμῖν ὕδωρ τῆς γνώσεως. Τί ἐστι βῆτα; βάσις μαθήσεως τῶν γραμμάτων· τί ἐστιν βάσις; βάσις λέγεται καὶ ἡ ἀναβάθρα· ἤτουν ἡ ἀναβάταξις. βάσις δὲ λέγεται καὶ ἡ ἔμβασις τινὸς πρός τινα τέχνην, ἣν ἡ | |
10 | βῆτα σημαίνει· διὰ ταύτην γὰρ ἐμβαίνομεν πρὸς τὴν μά‐ θησιν, παρελθόντες τὸ ᾶ. | |
12t | Γ. | |
13t | Τί ἐστι γάμα (sic); | |
14 | Γάνωσις τῶν γραμμάτων ἡδύτητος, ἤγουν γλυκύτητος· | |
15 | πόθεν Γάμα; παρὰ τὸ γαἲμ (sic), ὃ δηλοῖ τὴν γεῦσιν τῶν γραμμάτων γλυκύτητος. | |
17t | Δ. | |
18t | Δέλτα τόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
19 | Παρὰ τὸ δὰλθ. Δὰλθ γὰρ λέγεται ὁ τέταρτος | |
20 | οὐρανὸς, διὸ καὶ τὸ τέταρτον στοιχεῖον δέλτα προσαγο‐ ρεύεται. | |
22t | Ε. | |
23t | Ε πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
24 | Παρὰ τὸ ε͂ τὸ ἔειν καὶ φωτίζειν τὰς πέντε αἰσθή‐ | |
25 | σεις ἡμῶν, ἐξ οὗ καὶ ἕως τὸ φῶς. | |
26t | Ζ. | |
27t | Ζῆτα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
28 | Παρὰ τὸ ζεὶθ. ζεὶθ γὰρ λέγεται ὁ ἕβδομος οὐρα‐ νός. διὸ καὶ τὰ γεννώμενα βρέφη τῷ ἑβδόμῳ μηνὶ ζῶσι | |
30 | μὴ βλαβούμενα. | |
31t | Η. | |
32t | Ἦτα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
33 | Παρὰ τὸ ἣθ, ὃ δηλοῖ τὸ σχῆμα, ἐξ οὗ καὶ ἦθος καὶ εὐκοσμία. | |
35t | Θ. | |
36t | Θῆτα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
37 | Παρὰ τὸ Θώθ· Θὼθ δὲ λέγεται τὸ πέταλον τῶν | |
παλαιῶν ἱερέων. | 597 | |
598(1t) | Ι. | |
2t | Ἰῶτα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
3 | Παρὰ τὸ Ἰὼδ δὲ ἠλεῖ ὄτης τοῦ νοός· διὸ καὶ ἐν τῷ τελείῳ ἀριθμῷ τοῦ ψήφου τῶν γραμμάτων ἰῶτα | |
5 | προετέθη. | |
6t | Κ. | |
7t | Κάππα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
8 | Παρὰ τὸ Καῦ· Καῦ δὲ ὁ αἰθὴρ λέγεται, ἤγουν τὸ οὐράνιον πῦρ· διὸ καὶ καῦμα ἡ θερινὴ θερμασία. | |
10t | Λ. | |
11t | Λάμβδα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
12 | Παρὰ τὸ λάβ· λὰβ δὲ τὸ διὰ μέσου τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς χάσμα λέγεται. | |
14t | Μ. | |
15t | Μῖ (sic) πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
16 | Παρὰ τὸ Μᾶν ὃ σημαίνει τὴν οὐράνιον τροφήν. | |
17t | Ν. | |
18t | Ν πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
19 | Παρὰ τὸ Νᾶν, ὃ δηλοῖ τὸν ἄρτον· καὶ γὰρ πέραι | |
20 | νᾶν τὸν ἄρτον λέγουσιν· διὸ καὶ ἱνιν ἐν τῷ ἀρότρῳ σιδήριον, ὡς ἱνεῦον, ἤτοι ἀρτόδουλον. | |
22t | Ξ. | |
23t | Ξ πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
24 | Παρὰ τοῦ ξιφιαίου ἀστέρος· κατὰ μίμησιν γὰρ ἐκεί‐ | |
25 | νου γράφεται. | |
26t | Ο. | |
27t | Ο πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
28 | Παρὰ τὸ ὄειν κυκλοειδῶς. Ὀειδὸν γὰρ τὸν οὐρανὸν λέγομεν εἶναι, ἤτοι κυκλοειδῆ· διὸ καὶ τὸ ο οὕ‐ | |
30 | τως ἐκλήθη, ὡς κυκλοειδὲς καὶ αὐτὸ τυγχάνον. | |
31t | Π. | |
32t | Π πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
33 | Παρὰ τὸ πιάδας ἔχειν, ἤτοι ποιητικα κέντρα. | |
Πιάδες γὰρ αἱ αὐτοῦ γραμμαὶ λέγονται. | 598 | |
599(1t) | Ρ. | |
2t | Ρῶ πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
3 | Παρὰ τὸ ῥέειν τὴν αὐτοῦ γραμμὴν κάτω. | |
4t | Σ. | |
5t | Σίγμα πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
6 | Παρὰ τὸ κεῖσθαι αὐτῷ ὡς περση μαίαν πλαγίας· ἤτοι ὡς φλάμουλον κείμενον. | |
8t | Τ. | |
9t | Ταῦ πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
10 | Παρὰ τὸ τὼβ, ὃ δηλοῖ τὸ ἀγαθὸν. | |
11t | Υ. | |
12t | Υ πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
13 | Παρὰ τὸ ὑακὸς κεῖσθαι αὐτὸ, ἤγουν νεφελιακῶς, | |
ὥσπερ ὕδατος πλῆρες. | 599 | |
600(1t) | Φ. | |
2t | Φ πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
3t | Παρὰ τὸ φαεινῶς γράφεσθαι αὐτὸ, ὥσπερ φωτὶ | |
4 | ὠπτόμενον παρά τινος. | |
5t | Χ. | |
6t | Χ πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
7 | Παρὰ τὸ χέεσθαι αὐτὸ ἔνθεν κᾳκεῖθεν. | |
8t | Ψ. | |
9t | Ψ πόθεν ἐτυμολογεῖται; | |
10 | Παρὰ τὸ ψιακῶς γράφεσθαι αὐτὸ καὶ μιμεῖσθαι τὰς τοῦ αὐτοῦ ψιάς. | |
12t | Ω. (sic) | |
13 | Ω δὲ ῶ τὸ μέγα, διπλασιασμὸς τοῦ ο τοῦ ο μικροῦ, διὸ καὶ μέγα ἐκλήθη. Ἐδιπλασιάσθη δὲ πρὸς ἀναπλήρω‐ | |
15 | σιν τῶν εἴκοσι τεσσάρων ὡρῶν τοῦ νυχθημέρου. | 600 |